Για όλους ο προσωπικός μας χώρος είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Έτσι και στα παιδιά μας θα πρέπει να εξασφαλίζουμε ένα δωμάτιο που να απορρέει ασφάλεια και προστασία, να αποπνέει έμπνευση και αρμονία. Το δωμάτιο τους είναι ο χώρος που περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους.
Εδώ παίζουν, διαβάζουν, ξεκουράζονται, ανακαλύπτουν τον εαυτό τους και εκδηλώνουν τα ταλέντα τους.
Στο δωμάτιό τους νιώθουν προστατευμένα από τους εξωτερικούς κινδύνους και τα αδιάκριτα βλέμματα, έχουν τη δυνατότητα να βρίσκονται μαζί με την οικογένειά τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα, και ταυτόχρονα να απομονώνονται και να δημιουργούν μόνα τους. Εφόσον λοιπόν αναπτύσσονται και λειτουργούν μέσα σε αυτό, καλό θα είναι να τα παροτρύνουμε να συμμετέχουν ενεργά στη διαρρύθμιση και διαμόρφωση του χώρου τους, και ανάλογα με την ηλικία τους να εκφράζουν τη δημιουργικότητά τους. Με αυτό τον τρόπο τα βοηθάμε να αναπτύσσουν σταδιακά τα αισθητικά τους κριτήρια, να οργανώνουν με λειτουργικό τρόπο και να αγαπούν τον προσωπικό τους χώρο. Η διαμόρφωση του παιδικού δωματίου οφείλουμε να τονίσουμε ότι διαφέρει ανάλογα με την ηλικία και τις αναπτυξιακές ανάγκες των παιδιών.
Το πρώτο πράγμα που έχουμε στο νου μας για τη χωροθέτηση του παιδικού δωματίου είναι ο προσανατολισμός του. Εάν υπάρχει δυνατότητα επιλέγουμε ένα ανατολικό δωμάτιο, διότι έτσι εξασφαλίζουμε πρωινό ηλιασμό που είναι σημαντικός στην ανάπτυξη του παιδιού καθώς και την απαραίτητη φωτεινότητα τις πιο ώρες που χρειάζεται περισσότερο. Η κρεβατοκάμαρα των γονέων πρέπει να έχει άμεση πρόσβαση ή οπτική επαφή με το παιδικό δωμάτιο, το οποίο καλό θα ήταν να απομονώνεται από τους κοινόχρηστους χώρους του υπόλοιπου σπιτιού (κουζίνα και καθιστικό). Το δωμάτιο θα πρέπει να έχει μεγάλα παράθυρα ώστε να πετυχαίνονται ικανοποιητικά επίπεδα φυσικού φωτισμού, αερισμού και δροσισμού.
Επίσης μεγάλη σπουδαιότητα έχει η επιλογή χρωμάτων για τους τοίχους και άλλες μεγάλες επιφάνειες του δωματίου, οι οποίες είναι προτιμότερο να καλύπτονται από απαλά και παστέλ χρώματα, έτσι ώστε με αρμονικούς συνδυασμούς να δημιουργείται στο παιδί η αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης. Η επιλογή χρωμάτων θα πρέπει να είναι βασισμένη στις προτιμήσεις των παιδιών. Τα έντονα χρώματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μικρές επιφάνειες ή σε διακοσμητικά στοιχεία, διότι, όταν καλύπτουν μεγάλες επιφάνειες προκαλούν υπερένταση, ανησυχία και κάποιες φορές φόβο στα παιδιά. Τα χρώματα που θα χρησιμοποιήσουμε πρέπει να προσέξουμε να είναι οικολογικά.
Όπως προαναφέραμε το μεγαλύτερο χρόνο ένα παιδί τον περνά μέσα στο δωμάτιό του, για τον λόγο αυτό πρέπει να διαμορφώσουμε μαζί με την βοήθεια του έναν άνετο και λειτουργικό χώρο ώστε να μπορεί να κινείται και να παίζει χωρίς εμπόδια. Αυτό θα το πετύχουμε με την σωστή οργάνωση του χώρου και διάταξη των επίπλων. Τα βασικά έπιπλα που απαρτίζουν ένα παιδικό δωμάτιο είναι το κρεβάτι (ή η κούνια του μωρού), ντουλάπες, ένα γραφείο με ενσωματωμένη βιβλιοθήκη και ανατομική καρέκλα για να αποφεύγονται ορθοπεδικά προβλήματα, (ή ένα τραπέζι δραστηριοτήτων με καρέκλες όταν το παιδί είναι κάτω των 6 ετών), και αρκετοί αποθηκευτικοί χώροι ούτως ώστε να τακτοποιούν τα παιχνίδια και τα πράγματά τους.
Το πιο διασκεδαστικό κομμάτι στη διαμόρφωση του παιδικού δωματίου αποτελεί η διαδικασία διακόσμησης του. Μέσα από αυτή οι γονείς και το παιδί μπορούν να συνεργαστούν ώστε να επιλέξουν τις αυτοκόλλητες παραστάσεις, τις ταπετσαρίες, τις ζωγραφιές που θα κοσμούν τους τοίχους και τα υπόλοιπα διακοσμητικά αντικείμενα, καθώς και τις φωτογραφίες του παιδιού με τα αγαπημένα του πρόσωπα, από σημαντικές στιγμές τις ζωής του, από χαρούμενες στιγμές που φέρνουν ευχάριστες αναμνήσεις.
Όσον αφορά τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν επιλέγουμε όσο το δυνατόν περισσότερο φυσικά υλικά, αποφεύγοντας τα συνθετικά και πλαστικά. Η διαρρύθμιση του δωματίου ολοκληρώνεται με μια κουρτίνα η οποία θα προσφέρει ζεστασιά στο χώρο και ένα μαλακό χαλί τύπου μοκέτα για να αποφεύγεται η άμεση επαφή των παιδιών με το δάπεδο, καθώς τα παιδιά έχουν την τάση να κάθονται στο πάτωμα.
Το παιδικό δωμάτιο θα πρέπει να προσφέρει στα παιδιά τη δυνατότητα να διαβάζουν και βιβλία εξωσχολικά όπως λογοτεχνία. Καλό θα ήταν να μην υπάρχει συσκευή τηλεόρασης ή υπολογιστή μέσα στο δωμάτιο του παιδιού έτσι ώστε να έχουμε εμείς οι ενήλικες την εποπτεία του παιδιού κατά τη χρήση των συσκευών αυτών.
Ένα ολοκληρωμένο παιδικό δωμάτιο οφείλει να έχει σωστό και επαρκή φωτισμό, ο οποίος μπορεί να εξασφαλιστεί με την χρήση ενός ρυθμιζόμενου ροοστάτη που θα προσφέρει πιο έντονο φώς για το παιχνίδι και το διάβασμα του παιδιού και απαλό και χαμηλό φωτισμό όσο πλησιάζει η ώρα του ύπνου.
Κλείνοντας αναφέρουμε ενδεικτικά τρόπους με τους οποίους μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι οι χώροι του σπιτιού θα είναι πιο ασφαλείς για τα παιδιά.
Δεν ξεχνούμε τις πρίζες, οι οποίες πρέπει να καλυφθούν με ειδικές τάπες, και στις αιχμηρές ακμές των επίπλων, όπου τοποθετούμε πλαστικές μαλακές στρογγυλεμένες γωνίες που θα προστατέψουν τα παιδιά από χτυπήματα. Οι τζαμαρίες και τα παράθυρα μπορούν να καλυφθούν με ειδικές προστατευτικές μεμβράνες. Στα στηθαία των μπαλκονιών και στα μεταλλικά κιγκλιδώματα τοποθετούνται πυκνά πλαστικά πλέγματα και πρόσθετα προστατευτικά κάγκελα.
Τέλος το φαρμακείο, τα απορρυπαντικά και τα καθαριστικά τα τοποθετούμε ψηλά, σε μέρη όπου τα παιδιά δεν έχουν καμία πρόσβαση.
Οι ειδικοί και συχνότερα οι εκπαιδευτικοί τονίζουν ότι τα παιδικά ατυχήματα συμβαίνουν σε μεγάλο ποσοστό μέσα στο σπίτι παρά στο σχολείο ή στην παιδική χαρά. Δε χρειάζεται να αγοράσουμε ακριβά πράγματα για να δημιουργήσουμε μαζί με τα παιδιά μας ένα λειτουργικό και ασφαλές παιδικό δωμάτιο. Αυτό που τα παιδιά μας έχουν πάνω από όλα ανάγκη είναι την αγάπη μας σε όλες της τις εκδηλώσεις, επικοινωνία και κατανόηση.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Pruet, K., & Pruet, M. Kl. (2013). Δύο γονείς για την ανατροφή του παιδιού. Κεφ.10, 6, 8, 9. [Επιμέλεια. Γεωργιάδου Μ., Παπουτσάκη Κ., Καλαποθαράκος Δ.], Έκδοση: ΓΟΝ.ΙΣ.
Υπεύθυνοι κειμένου:
Κατερίνα Παπασούλη, Κοινωνική Θεολογία ΕΚΠΑ, Εθελόντρια Κέντρου Στήριξης Οικογενειακών Σχέσεων ΓΟΝ.ΙΣ
Μάνος Εγγλέζος, Αρχιτέκτονας, Εθελοντής ΓΟΝ.ΙΣ
Επιμέλεια: Κέντρο Στήριξης Οικογενειακών Σχέσεων ΓΟΝ.ΙΣ
