Η κοινή επιμέλεια είναι ο σύγχρονος τρόπος ανατροφής των παιδιών και αποσκοπεί στην καλύτερη εξυπηρέτηση του συμφέροντος του παιδιού και όχι στην αποφυγή ευθυνών εκ μέρους των γονέων. Είναι πασίγνωστο ότι το μέχρι σήμερα σχήμα αποκλειστική επιμέλεια από τη μία πλευρά, διατροφή - επικοινωνία από την άλλη οδήγησε σε τεράστιες αντιδικίες πολύ συχνά οικονομικού περιεχομένου και εμπορευματοποίηση των σχέσεων γονέα και παιδιού.
Η κοινή επιμέλεια είναι κατάσταση κοινής ευθύνης, και έτσι αντιμετωπίζεται και από το σχέδιο νόμου του ΥΔΔΑΔ όπως έγινε γνωστό, και από τους υπεύθυνους φορείς που την υποστηρίζουν. Ο πυρήνας της είναι η εξυπηρέτηση των υλικών και ψυχικών αναγκών του παιδιού και από τους δύο γονείς, ανάλογα με τις δυνατότητές τους.
Αυτό σημαίνει οικονομικά ότι όλες οι ανάγκες του παιδιού είναι γνωστές και στους δύο γονείς καθώς και οι δύο ασκούν τη φροντίδα του παιδιού και δεν αμφισβητούνται διότι προκύπτουν από την καθημερινότητα του παιδιού που βιώνουν πλέον και οι δύο γονείς. Επίσης οι ανάγκες είναι αποδεκτές και από τους δύο διότι τις αποφασίζουν πλέον από κοινού ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες τους και τις απόψεις τους καθώς και τις κλίσεις και την προσωπικότητα του παιδιού που οφείλουν να σέβονται.
Σε περίπτωση διαφωνίας, ο ΓΟΝ.ΙΣ έχει ήδη προτείνει να υπάρξει όπως και σε άλλες χώρες της ΕΕ (Γαλλία: ενδεικτικός πίνακας Υπουργείου Δικαιοσύνης, Γερμανία: ενδεικτικός πίνακας Εφετείων, κλπ) παρόμοιος ενδεικτικός πίνακας αναφοράς, ο οποίος μπορεί να καταρτίζεται ανά έτος με διυπουργική απόφαση υπουργείων δικαιοσύνης και οικονομικών, με βάση τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, σε συνάρτηση με τα έσοδα του γονέα και τις ανάγκες του παιδιού αναλόγως της ηλικίας του, ως ένα σημείο αναφοράς σχετικά με τα έξοδα του παιδιού. Αυτό θα εξυπηρετούσε μια ορθολογιστική προσέγγιση των αναγκών των παιδιών ανάλογα με τα οικονομικά των γονέων τους χωρίς υπερβολές ή στερήσεις. Σήμερα στα δικαστήρια προβάλλονται εκατέρωθεν εξωπραγματικοί ισχυρισμοί είτε με μυθώδη ποσά, είτε με ποσά κάτω του ορίου της φτώχιας. Αυτό πρέπει να σταματήσει διότι μόνο τα παιδιά δεν ωφελεί.
Η συνεισφορά κάθε γονέα είναι προφανώς ανάλογη με τις οικονομικές του δυνατότητες.
Είναι αναληθής ο ισχυρισμός ότι δήθεν με την κοινή επιμέλεια κινδυνεύει η καταβολή διατροφής για τα παιδιά, ή ότι δήθεν θα υπάρξουν αδικίες γιατί δεν θα λαμβάνονται υπόψη τα οικονομικά των γονέων αλλά ο καταμερισμός του χρόνου. Παρόμοιοι ισχυρισμοί στόχο έχουν να πλήξουν το θεσμό της κοινής επιμέλειας δημιουργώντας σκόπιμα φόβους και αμφιβολίες στους ενδιαφερόμενους γονείς. Ποτέ ο ΓΟΝ.ΙΣ δεν υποστήριξε την άποψη ότι δεν πρέπει να καταβάλλεται διατροφή και ότι θα λαμβάνεται υπόψη μόνο ο καταμερισμός του χρόνου μεταξύ των γονέων και ότι δεν θα λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα του κάθε γονέα, στη διατροφή του παιδιού. Οι δε απόψεις του φορέα για την ισότητα των γονέων και την προστασία του συμφέροντος του παιδιού και των αναγκών του είναι ξεκάθαρες και δεν χρήζουν ερμηνείας, είναι δε ήδη κατατεθειμένες στο ΥΔΔΑΔ από το 2013. Ο καταμερισμός του χρόνου αφορά τη φροντίδα και την ενεργή ενασχόληση με το παιδί, και προφανώς λαμβάνεται υπόψη για τον καταμερισμό των δαπανών μεταξύ των γονέων πάντοτε όμως σύμφωνα με τις δυνατότητες του καθενός.
Μάλιστα η παρούσα μεταρρύθμιση αφορά αποκλειστικά και μόνο το κεφάλαιο 11 του ΑΚ «σχέσεις γονέων και τέκνων» και όχι τις διατάξεις περί διατροφής, οι οποίες παραμένουν, ώστε εν τέλει σε περίπτωση που δεν συμφωνούν οι γονείς αποφασίζει το δικαστήριο όπως μέχρι σήμερα.
Συνεπώς με την κοινή επιμέλεια δεν διακυβεύεται το δικαίωμα της διατροφής του παιδιού, τουναντίον εξασφαλίζεται η ισότιμη σχέση του παιδιού και με τους δύο γονείς του.
ΕΛΕΝΗ Κ. ΜΗΤΣΟΠΟΎΛΟΥ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ